Blog - Sporten zonder zicht (Melly Tan)
Vrije tijd, iedereen houdt ervan en iedereen geeft er op een andere manier invulling aan. De één sport, de ander leest een boek en wéér een ander schildert. Vele soorten en smaken dus, maar hoe doe je al deze dingen als je blind of slechtziend bent? De komende tijd vertellen onze ervaringsdeskundigen je alles over wat zij doen in hun vrije tijd en hoe zij dat doen.
Deze maand spreken we collega Melly, zij is slechtziend en houdt van sporten. Ze speelt goalball en weet veel over toegankelijke sporten. Lees snel verder en ontdek wat wél kan als je blind of slechtziend bent.
Wat voor een sporten kan je doen als je niets of weinig ziet?
‘’Ik heb altijd gedacht dat alle reguliere sporten voor visueel beperkten niet mogelijk zijn. Toen ik nog voldoende zag heb ik veel gevolleybald. Op een gegeven moment verslechterde mijn zicht en ging dit niet meer omdat ik de bal niet zag aankomen. Toch kunnen mensen met een visuele beperking wel reguliere sporten beoefenen. Mijn collega Eli bij het muZIEum is ook slechtziend en hij speelt bijvoorbeeld nog wel volleybal. Het hangt natuurlijk samen met hoeveel je nog ziet en de verlichting in de zaal.
Daarnaast zijn er sporten die je zonder te kijken of met wat hulp of aanpassing kunt beoefenen, zoals wedstrijdzwemmen, wat collega Johan doet. Met een ziende hulp op het droge die je op tijd een tikje geeft als je moet keren, of als je nog wat ziet met een duidelijke markering in het water waar je moet keren.
Collega John doet aan professioneel schieten en dat terwijl hij nog maar door een klein rietje kan kijken, ook wel kokervisus genoemd. Zelf heb ik dit ook eens geprobeerd op een beurs. Je krijgt dan een koptelefoon op en als je je geweer op de schijf richt hoor je het geluid uit je koptelefoon veranderen. Hoe dichter je bij de roos zit, hoe hoger het geluid.
Wat mij verbaast is dat je zelfs kan golfen met weinig tot geen zicht. Vooral een bal putten lijkt mij niet mogelijk. Maar hierbij geldt natuurlijk ook dat je door te oefenen leert hoe hard je moet slaan om een bepaalde afstand af te leggen.”
Hoe sport je als je niets ziet?
’Dit is afhankelijk van de sport die je beoefent. In mijn geval speel ik goalball. Net als bij andere sporten leer je eerst de basisregels. Bij goalball wordt veel gebruik gemaakt van tastbare elementen. Zo is het veld met touw en tape belijnd. Gehoor is eveneens een belangrijke factor. In de bal zit een rinkelbel, zodat je hem hoort aankomen.
Om de juiste werp- en verdedigingshouding te leren, laat de trainer de sporter een houding bij hemzelf voelen. Daarna ga je het gewoon doen en krijg je mondeling aanwijzingen of worden voorgaande stappen nogmaals doorgenomen.
Bij sommige sporten zijn tastbare elementen niet voldoende en heb je een ziende buddy nodig, zoals bijvoorbeeld bij hardlopen en fietsen. In het geval van fietsen wordt dit op een tandem gedaan waarbij je als visueel beperkte achter opzit.
Om te kunnen fitnessen is het belangrijk dat de sportschool toegankelijk is en er een instructeur rondloopt die eventueel de gewichten voor je kan instellen. Als je een moderne sportschool hebt, kan dat met je eigen telefoon waarop je je eigen voorkeur kan instellen. Ideaal dus!
Wat ook helpt is dat er sporttermen zijn voor bepaalde bewegingen. Zo heb ik ooit op Zumba gezeten samen met een ziende vriendin. Veel passen hebben een naam, zoals een V-pas. Er wordt dan uitgelegd hoe je de beweging moet maken en dan is het de kunst om dit te onthouden voor de rest van de lessen.’’
Kunnen blinden, slechtzienden en zienden in één team sporten?
‘’Voor veel sporten heb je een ziende begeleider nodig, maar in sommige sporten vorm je met die begeleider vaak een team. Bij goalball kun je als ziende op gelijkwaardige manier meesporten. Alle spelers hebben een geblindeerde skibril op waardoor je helemaal niets ziet. Goalball doe je met je gehoor en je tast.
In Nederland wordt goalball in de competitie gespeeld met zowel blinde, slechtziende, als ziende spelers. Het is zelfs een Paralympische sport. Hier is wel een regelement aan verbonden, dus niet alle slechtzienden, laat staan zienden, kunnen hieraan meedoen. Maar de coaches/trainers die meegaan naar de Spelen, die toch zeker onderdeel zijn van het team, zijn vaak ziend.
Tegenwoordig worden de sporten steeds beter ontwikkeld, waardoor er meer mogelijkheden zijn om te sporten als visueel beperkte. Waar ik vroeger dacht dat reguliere sporten niet mogelijk zouden zijn, blijkt het tegendeel dus waar te zijn.”
Wil je nog meer weten over sporten als je blind of slechtziend bent? Laat het ons weten via marketing@muzieum.nl of via een bericht op een van onze social mediakanalen.
Volgende maand spreken we Tim. Hij is slechtziend en gaat graag uiteten. Hoe hij dat precies doet? Dat hoor je binnenkort.
