Blog - Van A naar B met een blindengeleidehond (Jeanette)

Mijn eerste hond

Zo’n zes jaar geleden kreeg ik mijn allereerste blindengeleidehond. Dat was wel even spannend, want het was überhaupt de allereerste hond in mijn leven. Ik wist nauwelijks wat me overkwam. Natuurlijk zoek je van tevoren een boel dingen uit. Wat doet een geleidehond voor je? Hoe zorg je eigenlijk voor een hond? En is zo’n blindengeleidehond wel iets voor mij? Ook heb je van tevoren een uitgebreid kennismakingsgesprek met de geleidehondenschool. Uiteindelijk was het voor mij een goede keuze. Sinds de komst van mijn eerste geleidehond is er een wereld voor me opengegaan.

Goede uitkomst

Voor mij bleek een geleidehond een goede uitkomst, maar dat wil niet zeggen dat een geleidehond in alle omstandigheden het juiste ‘hulpmiddel’ is. Je moet wel iets met honden hebben en er niet heftig allergisch voor zijn. Daarnaast kan een geleidehond je veel vrijheid geven, maar kan ook vrijheden ontnemen. Je neemt immers een levend wezen in huis dat verzorging en aandacht nodig heeft. Dat betekent dat je een grote verantwoordelijkheid op je neemt. En soms betekent het dat je activiteiten daarop moet aanpassen of van tevoren iets meer moet nadenken voordat je iets gaat ondernemen. Bijvoorbeeld een dagje naar een pretpark of de sauna kan voor jou hartstikke leuk zijn, maar de hond doe je daar geen plezier mee. Wie kan er die dag op de hond passen? En wat doe je met vakantie? Kun je de hond meenemen of moet je oppas regelen? En wat doe je als de hond ziek is en extra verzorging nodig heeft? Kun je dan wel naar school, werk of andere afspraken?

Studeren in Nijmegen

In de tijd dat ik mijn eerste hond kreeg, was ik 20 jaar oud, studerende en woonde ik net een jaar in Nijmegen. Ik ben al van jongs af aan (zeer) slechtziend en was - medisch gezien - een aantal jaar voor de komst van de eerste hond, al wel in aanmerking gekomen voor een blindengeleidehond. Toch was een geleidehond toen geen goed idee voor mij. Ik woonde namelijk nog in het rustige dorp waar ik ben opgegroeid. Ik kende daar ieder hobbeltje en kuiltje in de weg. Ik had niet dagelijks een taststok nodig, want ik redde me prima. Een blindengeleidehond gaf toen voor mij geen toegevoegde waarde. Daarnaast zat ik nog op de middelbare school en mijn hoofd had absoluut niet gestaan naar alle zorgen voor een hond. Nee, in die tijd had een blindengeleidehond mij meer vrijheid gekost dan opgeleverd.

Pas toen ik in Nijmegen ging studeren en ik daar een mooie studentenkamer in het centrum kreeg, kwam voor mij de aanleiding om na te gaan denken over een geleidehond. Ik kwam namelijk vanuit de rustige, vertrouwde omgeving van het dorp waarin ik was opgegroeid, midden in een drukke, onbekende stad te wonen. Ik merkte dat die nieuwe omgeving met veel prikkels mij een heleboel energie kostte. Daarnaast begon ik me ook wat onzekerder te voelen: zonder taststok ging ik niet meer naar buiten. Steeds vaker pakte ik een vriendin bij de arm als we samen de stad in gingen, omdat ik dan de prikkels om me heen wat meer van me af kon laten glijden. Ik kon me gewoon mee laten sleuren en mijn aandacht tot mijn begeleider beperken. Het lastige hieraan was dat ik niet altijd zo’n vriendin mee op pad kon nemen. Ik had dus eigenlijk een maatje nodig die mij áltijd door die drukte heen kon sleuren.

Shiva – steun en toeverlaat aan mijn zijde

Dat maatje kwam er. In december 2014 werd ik gekoppeld aan Shiva, een vrolijke en enthousiaste golden retriever. In de weken die volgden kwam vier keer per week een trainer langs om mij te helpen met de geleidehond. Voor mij was alles nieuw, omdat ik hiervoor nog nooit een hond heb gehad en Shiva had plotseling een nieuw huis en baasje gekregen. We moesten allebei even wennen aan elkaar en de nieuwe situatie. Na de intensieve trainingsperiode ging het gewone leven weer van start, maar nu met steun en toeverlaat aan mijn zijde.

Het werk van de geleidehond

De taak van een blindengeleidehond zoals Shiva is allereest om mij nergens tegenaan te laten lopen op straat. Ten tweede zoekt Shiva voor mij belangrijke herkenningspunten op. Zo kon ik vanaf nu gewoon met Shiva’s hulp door de stad heen wandelen - netjes om alle mensen en obstakels heen. Daarnaast hoefde ik niet meer zelf op zoek te gaan naar bijvoorbeeld: de ingang van een winkel, de trappen of lift op het station of een zebrapad om veilig de straat over te steken. Het zoeken naar al dat soort herkenningspunten doet Shiva voor mij. Het enige wat ik hoef te doen is op Shiva letten, haar aanwijzingen geven en zo nu en dan belonen. Alle prikkels om me heen vielen weg. Dat gaf mij behoorlijk wat meer energie én zelfvertrouwen op straat.

Maatje voor het leven

Shiva was daarmee het juiste hulpmiddel dat op het juiste moment kwam. Toch is zo’n geleidehond meer dan alleen maar een hulpmiddel. Je hoort vaak mensen zeggen - en mij ondertussen ook - dat zo’n hond echt een maatje is. Een hond is nu eenmaal een sociaal wezen waarmee je interactie hebt. En als die interactie goed verloopt, heb je er een vriendje voor het leven bij. Iets wat ik me echter niet voor Shiva’s komst had kunnen indenken, is dat een hond ook voor meer interactie met andere mensen kan zorgen.

VAN ONBEKENDE TASTSTOK NAAR SCHATTIGE HOND

Sinds ik de stok heb ingeruild voor een hond, merk ik dat mensen veel meer geneigd zijn om mij aan te spreken of een praatje met me te maken. Daar zit je misschien niet altijd op te wachten, want vaak krijg je tien keer op een dag dezelfde vraag over je hond. Of je moet acht verschillende verhalen aanhoren over andermans honden. Maar toch. In de tijd dat ik alleen met een stok over straat ging, werd ik vaak alleen maar aangestaard. Erg irritant, vooral als je zelf af en toe nog kunt zien dat volwassenen je met open mond aangapen. Tegelijkertijd snap ik het ergens ook wel: zo’n blindenstok zie je niet vaak en is voor veel mensen een vrij onbekend object. Een hond daarentegen is voor veel mensen een dagelijkse realiteit. En geef toe: zo’n golden retriever in een tuigje ziet er toch super schattig uit? Mensen voelen zich vaak met je verbonden, omdat zij zelf een hond hebben. Of ze zijn zo vertederd door de aanblik van je hond en willen er opeens alles over weten.

Op die manier gaan saaie treinreizen nog wel eens zo aan je voorbij, omdat je gezellig met een vreemde over honden zit te kletsen. Daarnaast heb ik in de afgelopen zes jaar op heel wat verschillende plekken gewoond en iedere keer zorgde de hond ervoor, dat je sneller aanspraak krijgt in de buurt. Zeker toen ik vorig jaar terug naar Nijmegen verhuisde, stond ik op de eerste dag dat ik op het nieuwe uitlaatveldje kwam al gezellig met een buurtbewoner een praatje te maken. Ondertussen kent bijna iedere hondenbezitter uit de buurt mij wel. Soms als ik denk ‘even snel’ de hond uitlaten, kan het maar zo zijn dat ik pas anderhalf uur later weer thuis ben. Die sociale binding heb ik zonder hond nooit zo ervaren.

MET PENSIOEN

Shiva is begin dit jaar met pensioen gegaan. Ik had de pech dat zij jong oud was geworden. Ze kon mijn hulpvraag niet meer aan en huppelde niet meer zo blij mee als voorheen. Shiva is naar een bekende gegaan en geniet daar nu volop van haar oude dag. Ik moest wel even de nodige tranen wegvegen toen mijn allereerste geleidehond werd opgehaald. Maar die leegte heeft maar een uur geduurd, want daar stond de nieuwe rekruut alweer voor mijn neus. Nog vrolijker en enthousiaster was daar Joy. Wij zijn alweer goed aan elkaar gewend en ik hoop nog vele jaren van deze gezellige labradoodle te kunnen genieten. Ik kan en wil in ieder geval niet meer zonder geleidehond!

Jeanette is slechtziend en werkt als gids bij het muZIEum.